Küçük hayvan kliniklerinde en fazla yapılan operasyonlardan biri , erkeklerde testislerin çıkartılmasıdır.Bu operasyon sonucu , cinsiyet hormonu aktivitelerinde ki değişimlere bağlı olarak hayvanların davranışları da az ya da çok değişebilir.Testosteronun , hayvandaki vücut yapısına , fizyolojik mekanizmalara da etkisi vardır , tabiatıyla kısırlaştırma tüm bu işlevleri etkilemektedir.Ancak her iki cinsiyetten köpekler , kısırlaştırma sonrası dahi , azalmış olmakla birlikte , kendi cinsiyetlerine özgü belirgin davranış farklılıkları gösterirler.Yine köpeklere , karşı cinsiyetin hormonu uygulanırsa tam anlamıyla bir değişim gözlenmez.
Kastre edilmiş erkek köpeklere östrogen verillirse , çok az şekilde , dişiye ait sesüel davranışlar gözlenir , tersi de böyledir, kısırlaştırılan dişi köpeklere testosteron verilmesinden sonra çok az şekilde erkek davranışları gözlenir.Örneğin ; kısırlaştırılmış dişi köpeklere testosteron verilmesi , diğer dişi köpeklerin üstüne atlama eğilimini arttırır.Yetişkin erkek köpeğin , kısırlaştırıldıktan sonraki saatlerde kan testosteron düzeyi azalır , ancak hayvan uzun süre daha , testosteron kaynaklı davranışlarda bulunur.Hatta bu hormonun az da olsa salgılandığı böbrek üstü bezleri bir operasyonla alınsa ve kan testosteron düzeyi sıfır olsa bile bu davranışlar görülür ( aylar hatta yıllar sonrası da ) Bu tamamen beynin öğrenme süreçlerine bağlıdır.Beyin , hormonal bir etki olmaksızın da normal davranış biçimini hatırlar.Yani kısırlaştırma , hormonlar sayesinde öğrenilen davranışlar dahil olmak üzerine etki etmez.
Bazı hayvanlar , kısırlaştırmadan sonra , yıllar boyu çiftleşme aktivasyonu gösterirler.Bu davranışta , öğrenmenin yani seksüel deneyimlerin yanı sıra , kalıtımsal etkilerin diğer bir deyişle içgüdülerin rolü olduğu da savunulmaktadır.Genel olarak varılan kanıya göre erkek köpek , kısırlaştırmadan sonra daha sessiz , sakin , sahibine karşı daha az agresif ve çocuklara karşı daha arkadaşça davranmak da ve daha kolay eğitilmektedir. Baskınlık , evde işeyerek işaretleme ve diğer erkek köpeklere agresyon göstermesi gibi davranışlar , yüksek oranda azalmaktadır. Kısırlaştırılmış erkek hayvanların , normal erkek hayvan davranışlarını göstermesi mümkündür.Kalıtsal veya çevresel etkiler nedeniyle bu köpekler , bazen insan üzerine de atlayabilir veya işaretleme yapabilir. Yetişkin erkek köpeklerin sahipleri üzerine atlama eğilimi veya aşırı aktivasyonu , kısırlaştırma yoluyla % 50 – 60 oranında azaltılır veya yok edilir. Mevcut bilgilere göre , cinsel olgunluğa erişmeden veya eriştikten sonra yapılan kısırlaştırmaların sonuçlarında önemli bir farklılık yoktur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder